Bewezen door de wetenschap: Aan deze 3 eigenschappen herken een toxic type

In dit artikel:

Onderzoekers van de University of Georgia vroegen ruim 400 mensen om de “grootste eikel” in hun leven te beschrijven en analyseerden die beschrijvingen met behulp van de Big Five-persoonlijkheidsdimensies en specifieke gedragsvoorbeelden. De deelnemers hadden weinig moeite iemand aan te wijzen en de antwoorden vertoonden opvallend veel overeenkomsten. Drie karaktertrekken kwamen consequent naar voren.

Ten eerste manipulatie: deze mensen draaien de feiten, verbergen informatie of liegen om hun zin te krijgen, vaak vermomd met charme zodat slachtoffers pas later doorhebben dat ze gemanipuleerd zijn. Ten tweede een structureel gebrek aan verantwoordelijkheid: eikels nemen zelden eigenaarschap, schuiven fouten af op anderen en tonen weinig empathie of schuldgevoel. Ten derde impulsieve agressie: wanneer manipulatie faalt tonen ze snel woede — niet altijd fysiek, maar wel in schreeuwen, intimidatie of passief-agressief gedrag.

De onderzoekers merken op dat dit gedragsprofiel overeenkomst vertoont met kenmerken van psychopathie, narcisme en antisociale persoonlijkheidsstoornis, maar dat klinische diagnose niet nodig is om schadelijk te handelen. Belangrijk en voor velen pijnlijk: zulke mensen zitten vaak dicht bij je — partners, vrienden of collega’s.

Praktische implicatie van de studie is duidelijk: als je iemand herkent aan deze drie signalen, ligt de fout vaak niet bij jou. De auteurs adviseren afstand nemen en grenzen stellen om je eigen energie te beschermen. Voor wie gedragsverandering of veiligheid noodzakelijk acht, blijft professionele hulp en, bij ernstige gevallen, formele interventie of therapie raadzaam.