Bontenbal geeft antwoord: 'Ben jij links of rechts?'

In dit artikel:

CDA-fractievoorzitter en lijsttrekker Henri Bontenbal bespreekt in zijn podcast "Henri de podcast" de vaak terugkerende vraag of hij politiek links of rechts is, een thema dat opduikt richting de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025. Hij zegt dat de discussie minder over zijn persoonlijke positie gaat en meer over waar het CDA als partij voor staat.

Bontenbal haalt een voorbeeld uit 1979 aan, toen ook oud-premier Ruud Lubbers al moeite had met de labels links en rechts. Volgens Bontenbal zijn die termen achterhaald en te eenzijdig: ze richten zich vooral op een economisch links-rechtsas (grote rol van de overheid versus marktgedreven beleid), terwijl er ook een culturele as bestaat. Dat maakt de aanduidingen volgens hem vaag en vaak slechts "stickers" die partijen op elkaar plakken om gevoelens bij kiezers op te roepen. Hij wijst erop dat zowel rechts als links elkaar van etiketten voorziet — van 'links' tot 'neoliberaal' — maar dat die begrippen vaak weinig precies betekenen.

In plaats van links of rechts plaatst Bontenbal het CDA als "sociaal‑conservatief": een partij die de overheid ziet als beschermingsschilder voor kwetsbaren, maar tegelijkertijd tradities en culturele continuïteit wil koesteren en niet klakkeloos elke verandering als vooruitgang beschouwt. Hij waarschuwt dat termen als progressief en conservatief waardeoordelen in zich dragen; wat de één vooruitgang noemt, kan een ander als achteruitgang zien.

Bontenbal verwerpt het beeld van het CDA als simpelweg een middenpartij op één lijn. Hij pleit voor denken in driehoekige stromingen: liberalisme, sociaaldemocratie en christendemocratie zijn volgens hem wezenlijk verschillende tradities. Kort samengevat liggen bij liberalen de accenten op de markt, bij sociaaldemocraten op de rol van de staat, en bij christendemocraten op wat de samenleving zelf kan en moet bijdragen — dat onderscheid wil hij terugzien in politieke debatten en keuzes.