Jojanneke van den Berge dook in de wereld van sextortion: 'Net zo erg als misbruik in het echte leven'
In dit artikel:
Jojanneke van den Berge (45) onderzocht sextortion — het afpersen met gedeelde naaktbeelden — voor haar nieuwe EO-serie Jojanneke en de sextortiontapes. Ze begon eraan nadat haar eerdere onderzoek naar prostitutie leidde tot ontmoetingen met jongeren die door online naaktbeelden in schrijnende situaties waren beland: sommige werden gedwongen tot sekswerk, anderen afgeperst voor geld of meer beelden. Uit haar research blijkt dat het probleem omvangrijk is: naar schatting krijgt één op de twee jongeren tussen 12 en 25 jaar te maken met online seksueel misbruik of seksuele intimidatie.
De serie toont schrijnende slachtoffersverhalen, waaronder jongeren die door paniek, schaamte en eenzaamheid worden getroffen; experts vergelijken de impact van online misbruik met die van een verkrachting. Enkele afleveringen beginnen met verhalen van mensen die door de gevolgen zelfmoord pleegden, om te benadrukken hoe zwaar de consequenties kunnen zijn. Van den Berge laat ook zien dat er professionele ‘expose’-sites en Telegram-groepen bestaan waar beelden systematisch worden gedeeld, en bezoekt bedrijven als Leakserv die proberen beelden van het web te halen.
In een experiment creëert het team een valse 14‑jarige “Joy” op Snapchat; ondanks onschuldige posts stroomden seksuele advances, expliciete foto’s en uitnodigingen voor seksueel contact binnen. Een andere casus betreft Leontien, wiens ex haar naaktvideo’s verspreidde — een voorbeeld van hoe dichtbij het gevaar kan liggen.
Het onderzoek beïnvloedde Van den Berge persoonlijk: ze past haar gesprekken met haar drie kinderen aan en pleit ervoor dat ouders niet alleen verbieden maar open communiceren, zodat kinderen zich durven melden als er iets misgaat. Praktische adviezen uit de serie zijn onder meer het verifiëren van online contacten, iemand in vertrouwen inlichten en hulp zoeken bij instanties zoals Help Wanted. Van den Berge hoopt dat de serie politiek, scholen en ouders wakkerschudt en het taboe rondom sexting en sextortion doorbreekt.
Jojanneke en de sextortiontapes is vanaf 3 september wekelijks woensdag om 21.15 uur te zien op NPO 3.